چکیده:
بدون ترديد سيلاب فاجعه بارترين حادثه طبيعي است. شايد در نگاه نخست، ابعاد حوادثي از قبيل زلزله و يا آتشفشان، وسيع تر از حوادث ديگر طبيعي به نظر آيد ولي آمارها حاكي از آن است كه سيلاب چه از نظر تلفات جاني و چه از نظر تلفات مالي مقام اول را در ميان حوادث ديگر داراست و هشدار و پيش بيني سيلاب مي تواند به عنوان يكي از موثرترين روشهاي غيرسازه اي مديريت سيلاب در كاهش خطرات و خسارات ناشي از سيلاب مطرح شود.
با توجه به سيل خيز بودن استان گلستان، به ويژه حوضه رودخانه مادرسو، اين منطقه به عنوان منطقه مطالعاتي انتخاب گرديد. از آنجا که بارش در 20 مرداد سال 1384 منجر به وقوع سيلاب در اين منطقه شده است، تصاوير ماهواره NOAA سنجنده AVHRR در تاريخ مذکور جهت انجام اين تحقيق انتخاب شده است.
در اين تحقيق ابتدا بر اساس عوامل موثر در ايجاد سيلاب، تمام لايه هاي موردنياز در GIS تهيه و ساخته شد، سپس بانک اطلاعات مکاني پارامترهاي موردنياز شامل مسير رودخانه، مقاطع عرضي، سواحل، جهت جريان رواناب و مدل بارش شبکه اي MODClarkتشکيل و وارد مدل هيدرولوژيکي گرديده است. براي تشخيص و طبقه بندي ابر و تخمين بارش به ترتيب داده هاي ماهوارهNOAA/AVHRR ، طبقه بندي شي گرا و روش شاخص ابر مورد استفاده قرار گرفته است. به اين ترتيب ميزان نرخ بارش توسط هر يک از ابرهاي طبقه بندي شده تخمين زده شد. همچنين از طريق نقشه هاي خاك، كاربري اراضي و ديگر ورودي هاي مدل هيدرولوژيکي، ميزان رواناب ناشي از بارش برآورد شده و نهايتا با توجه به وضعيت توپوگرافي منطقه، عمق و سرعت جريان آب ناشي از اين رواناب از مدل هيدروليکي مجددا به محيط GIS ارسال شد و نقشه پهنه سيل بدست آمد. در اين تحقيق با تلفيق داده هاي سنجش از دور در قالب تصاوير ماهواره اي و مدل بارش – رواناب و مدل هيدروليكي، ميزان گسترش سيلاب در منطقه مشخص گرديد.
نتايج اين تحقيق نشان داد به کمک طبقه بندي ابر به روش شي گرا مي توان به نتايج قابل قبولي دست يافت به طوري که در اين تحقيق دقت کلي طبقه بندي حدود 905/0 و ضريب کاپا در حدود 887/0 برآورد شده است. تعيين نرخ بارش هر ابر، يکي از مولفه هاي اصلي هشدار و پيش بيني سيلاب مي باشد، لذا در اين تحقيق مشخص شده است که ابر کومولوکانجستوس با نرخ بارش 10.8 mm/h و استراتوکومولوس با نرخ بارش 2.2 mm/h به ترتيب بيشترين و کمترين سهم در تشکيل سيلاب مورد مطالعه را داشته اند. با توجه به هيدروگراف سيل بدست آمده در ميان دست و پايين دست حوضه و با فرض شروع محاسبات از زمان شروع بارش در منطقه مورد مطالعه، پهنه سيل و زمان وقوع آن بين 20 تا 33 ساعت زودتر از زمان اوج سيلاب پيش بيني شد.
نویسندگان
آذري حميد
متكان علي اكبر
شكيبا عليرضا
پورعلي حسين
[aio_button align=”none” animation=”none” color=”red” size=”small” icon=”none” text=”انجام مقاله علمی پژوهشی و ISI در این زمینه” target=”_blank” relationship=”dofollow” url=”http://payannameha.ir/?p=796″]
[aio_button align=”none” animation=”none” color=”orange” size=”small” icon=”none” text=”دریافت سایر مقالات در این زمینه” target=”_blank” relationship=”dofollow” url=”http://payannameha.ir/?page_id=297″]
[aio_button align=”none” animation=”none” color=”blue” size=”small” icon=”none” text=”انجام پایان نامه در این حوزه” relationship=”dofollow” url=”http://payannameha.ir/?page_id=3206″]
[aio_button align=”none” animation=”none” color=”pink” size=”small” icon=”none” text=”انجام پروپوزال در این حوزه” target=”_blank” relationship=”dofollow” url=”http://payannameha.ir/?page_id=3206″]
[gview file=”http://cld.persiangig.com/preview/PIT21fxIkN/78713880904.pdf” save=”1″]
